Koli Bandı İçin Sorun Olan 9 Yüzey

Koli bandı, günümüzde pek çok farklı alanda kullanılan ve yüksek yapışkanlık özelliğine ek olarak aynı zamanda sağlamlık açısından da dikkat çeken bant tiplerinden birisidir. Koli bantları her ne kadar kullanışlı ve pratik bant tiplerinden birisi olmaları ile dikkat çekseler de, çeşitli yüzeyler bu bant tipi için sorun olabilir. Kolileme bandı için sorun olan, bant izi problemine neden olan yüzeyleri sizler için değerlendirdik. Koli bandı için sorun olan 9 yüzey başlığı altında, farklı yüzeylerde bantların nasıl kullanılabileceğini ve iz bırakmamaları için neler yapılabileceğinden söz etmeye özen gösterdik. İlk olarak bantları kısaca tanıyarak işe başlayalım.

Kolileme Bandı Nedir? Kullanım Alanları Nelerdir? 

Kolileme bandı veya diğer adı ile koli bandı, özellikle İngiltere ve ABD gibi ülkelerde PSA yani “pressure sensitive adhesive” olarak bilinen bir bant türüdür ve bildiğimiz para bandı veya kırtasiye bandı gibi çeşitli bant türlerinden daha kalın, daha yapışkan ve sağlam olması ile dikkat çeken bir bant türüdür. Geçmişi, 2. Dünya Savaşı yıllarına dayanan bu bant türü, günümüzde özellikle koli paketleme için kullanıldığı için bu ismi almıştır ve üretim metodu diğer bant türleri ile aynı olmasına karşın, daha sağlam – kalın – yapışkan oluşu ile dikkat çeker. Sahip olduğu özellikler sayesinde viskoz özelliği yüksek seviyede olan bant, bu yapışkanlık özelliğini içeriğindeki solventten alır ve bilinenin aksine çok farklı kullanım alanları olabilir. Kolileme bandı kullanım alanları başlıca şu şekilde sıralanabilir:

• Ev Kullanımı: Bu bantlar daha çok ev veya ofis içi tamir ve tadilat işlemleri için yaygın olarak kullanılır. Halı veya kilim sabitlemekten çeşitli resim veya çerçevelerin duvara monte edilmesine kadar, koli bantları evin pek çok farklı kısmında pek çok amaç için kullanılabilir.
• Profesyonel Kullanım: Koli bandı kullanım alanlarından en fazla öne çıkanı, profesyonel kullanımdır. Özellikle kargo firmalarında çalışanlar, e-ticaret siteleri, lojistik firmaları ve daha pek çok firma, kolilerini paketlemek veya sağlamlaştırmak için bu bant tipini yaygın olarak kullanırlar. Tüm bunlara ek olarak bantlar aynı zamanda dağınık duran bilgisayar veya elektrik kablolarını toplamak için de son derece idealdir. Günümüzde dekorasyon, tadilat veya tamirat işlemleri için bandı yarı ömürlü veya kullan – at biçiminde kullanılmaktadır. Boya işlemlerinde, çeşitli örtü veya önleyici yüzeylerin sabitlenmesi için bu bant türü sıklıkla kullanılır.
• Endüstriyel Kullanım: Endüstride de bu bantlar yoğun olarak kullanılmaktadır. Özellikle çeşitli yüzeylere sahip olan koli paketleme bantları yine İngilizce “Misson Tape” gibi isimlerle anılırlar ve çok farklı amaçlar için olduğu gibi, korunması gereken yüzeyler ve elbette koli paketlemesi için de kullanılırlar. Bant türevlerinin “misson tape” olarak isimlendirilmesinde, bu bandın Apollo 11 Uzay Uçuşu sırasındaki teknik aksaklıkların giderilmesi için kullanılması büyük oranda etkili olmuştur.
• Diğer Amaçlar: Koli bantları pek çok farklı amaç için kullanılabilirler. Cam giydirme veya PVC işleri için de kolileme bandı kullanımı son derece popüler ve de yaygındır. Tüm bunlara ek olarak bant tipi kimi zaman siğillerin tedavisi için dahi kullanılmaktadır.

Koli bandı kullanım alanları ve bant tarifinden sonra, şimdi de farklı yüzeylerde bant türü nasıl bir performans sergiliyor, bant izi bırakmadan bantları nasıl kullanabilirsiniz ve koli bandı için sorun olan 9 yüzeyden söz etmeye başlayalım.

Islak Yüzeyler 

Islak yüzeyler, koli bantları için sorunlu yüzeylerin başında gelir. Aslında, pek çok bant türü, yüksek yapışkanlık özelliği ile suya ve neme dayanıklıdır. Buna karşın, aşırı ıslak yüzeyler türü ne olursa olsun bant türleri için sorun teşkil edebilir. Normalde, kolileme bantları yapışkanlık özelliklerini, içerdikleri solventten alırlar. Ancak bazı kolileme bandı türlerinde solvent miktarı veya bandın hammaddesi, ıslak yüzeylere veye neme dayanacak şekilde değiştirilebilir.

Koli bantları, temel olarak bir bant türünü tanımlamak için kullanılan bir tür jenerik isimdir. Günümüzde,  paketleme veya kolileme amaçlarının dışında bazı özel kolileme bandı türleri de bulunur. Bu bantlardan özellikle suya ve neme dayanıklı olanlar, su borusu tamiri veya benzer işlemler için kullanılabilirler.

Bununla beraber, genellikle standart kolileme bandı ıslak yüzeylerde sınırlı bir tutuş – yapışma refleksi gösterir. Metal, ahşap, plastik ve cam yüzeylerde kullanılan bu tip bantların bir diğer en önemli sorunu ise, uzun vadede bant yüzeyinin soyulmasıdır. Bandı meydana getiren solvent ve bant yüzeyi, su ve nemi gördüğünde birbirinden ayrışma eğilimi gösterir. Islak yüzeyler için kutu bandı kullanımı için ipuçlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Islak Yüzeylerde Koli Bandı Yüksek Dayanıklılık Göstermeyebilir. Bu Nedenle Sınırlı ve Kısa Süreli Tamirat – Tadilat İşleri İçin Bantları Kullanabilirsiniz, Ancak Uzun Vadede Bant Yüzeyi Yapışkanından Soyulacaktır.
• Su Borusu Gibi Tamirat İşleri İçin İsmi Kolileme Bandı Olan Özel Bantlar, Çok Daha Uzun Süreli Bir Kullanım ve Performans Sunabilirler.

Sıcak Yüzeyler 

Sıcak yüzeyler koli bandı tipleri için bir diğer ciddi sorun meydana getiren yapıştırma alanlarıdır. Standart bant türleri genellikle ısı derecesi 0 ilâ 60 – 65 derece arasında iyi bir performans gösterirler. Ancak ısı dereceleri sıfırın altına düştüğünde veya 65 derecenin üstüne çıktığında, bantların kimyasal yapısında bozulma başlar. Genellikle bozulma, bandın güçlü ve statik yapısının yumuşaması şeklinde kendisini gösterir; bant esner ve katı formunu tamamen kaybeder. Üstelik bandın yapışkanı da benzer şekilde yapıştırma görevini yerine getirememeye başlar.

Islak ve sıcak yüzeylerin kolileme bantları için ne denli ciddi bir sorun olduğunu, koli bandı izi ile ilgili şu ipucundan da anlayabilirsiniz. Çoğu zaman insanlar salon ve oturma odalarında halı ve kilimleri sabitlemek için bu bantları kullanırlar. Bantların işi bittiğinde çoğu parkede çirkin izlerin kalmasına sebep olur. Bu izler, sıcak sabunlu su ile çıkarılabilir ve bu ipucu aynı zamanda “parkeden bant izi nasıl çıkarılır?” sorusunun da cevabıdır. Buradan hareketle ısı değişimlerinin belli noktaların üstünde ve altında olmasının, yoğun nem ve suyun bu bant tipi için zararlı olduğunu söyleyebiliriz. Sıcak yüzeylerde koli bandı kullanımı ipuçları şu şekilde sıralanabilir:

• Yüksek Sıcaklığa Sahip Yerler İçin Bu Tipte Bant Kullanmamaya Özen Gösterin. Yüksek Sıcaklık Riski Varsa, Çok Daha Dayanıklı Endüstriyel Akrilik Bantlar veya Tamir Bantları Gibi Alternatiflere Yönelin.
• Isı ve Nemin Kolileme Bantları İçin Son Derece Zararlı Olduğunu Kesinlikle Aklınızdan Çıkarmayın. Günümüzde, Şekli ve Rulosu Bu Tür Bantlara Benzeyen Dayanıklı Bant Türlerine Yönelin.

Soğuk Yüzeyler 

Soğuk yüzeyler koli bandı türleri için son derece zorlu olan bir diğer yüzey tipidir. Yukarıda, bir kolileme bandı için ideal kullanım sıcaklık aralığının 0 – 65 derece olduğundan söz etmiştik. Nasıl ki bantlar, 65 derecenin üstünde yapışkanlık özelliğini kaybeder ve deyim yerindeyse erirse, soğuma da benzeri şekilde başka türden fiziksel değişimlerin bant yüzeyinde meydana gelmesine neden olur. Soğuma ve soğuk yüzeyler kolileme bandındaki yapışkanın donmasına neden olur. Donma, solvent bazlı yapışkanın elastikliğini kaybetmesine ve görevini yerine getirememesi demektir. Ayrıca  genellikle sağlam olmasına karşın bu bant türü esnek bir bant olarak tanımlanabilir; ancak soğuk ile karşılaştığında bandın yüzeyi de elastikliğini kaybeder, donar ve de sertleşir. Soğuk yüzeylerde koli bandı kullanım ipuçları şu şekilde sıralanabilir;

• Soğuk Yüzeylerde Koli Paketleme Bandı Kullanacaksanız, Standart Ürünlerin 0 – 65 Derece Arasında Maksimum Performans Göstereceğini Bilmelisiniz.
• Çok Soğuk Yüzeyler İçin Daha Dayanıklı çeşitli Bant Türleri veya Yapıştırıcı Seçeneklerini İnceleyebilirsiniz.

UV Işığına Maruz Kalan Yüzeyler 

UV ışınlarına maruz kalan yüzeylerde koli bantları kullanılabilir. Buna karşın, çok uzun süreli bir kullanımda UV (Ultra-Violette / Kızılötesi) Işınları, bandın kimyasal yapısını bozacaklardır. Süreci çok daha iyi anlamak için ilk olarak bantlarda kullanılan kimyasalları ve bantların kimyasal içeriklerini iyi analiz etmek yerinde olur. Bu arada kızılötesi ışınlar sadece bantların kimyasal yapısını değil, insan vücudunu veya içeriğinde kolay bozunabilir kimyasal maddeler bulunan her türden ürün için zararlı olabilir; buna gıda maddeleri de dahildir.

Koli bantları, polietilen kimyasal malzemelerden ve de reçineden üretilirler. UV Işınları, geniş bant yüzeyine temas ettiğinde ve bu, uzun süreli olduğunda bandın içindeki kimyasallarda bozunum gerçekleşir. Sonuç olarak, bandın yapışma sağlayan kısmı giderek gücünü kaybeder ve işlevini tamamen yitirir. Sorunu çözmek için ilk olarak diğer ipucu ve tavsiyelerimizde olduğu gibi –özellikle dış mekanlarda- daha dayanıklı lastik bant (genellikle siyah – lacivert renkli / elastik / suya dayanıklı bantlar) kullanabilirsiniz. Diğer ipuçlarını ise, şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Koli Bandı Kullanım Alanları Geniştir ve Çoğu Zaman İnşaat – Tamir ve Tadilat İşleri İçin De Bu Bantlar Kullanılabilirler. Eğer Bantları Örneğin Klima Tamiri İçin Kullanıyorsanız, Işık Almayan Yüzeyler İçin Kullanmayı Tercih Edebilirsiniz.
• Tamirat – Tadilat veya Kolileme İşlemi İçin Bu Bandı Kullanmak Zorundaysanız, Daha Dayanıklı Bant veya Yapıştırma Seçeneklerini Tercih Edebilirsiniz.
• Genellikle Koli Paketleme Bantları Tek Renktir. Ancak Beyaz veya Açık Renkli Bantlar, Işığı Daha Az Çekeceklerinden Standart Bantlara Nazaran Daha Uzun Dayanabilirler. Her Durumda, UV Işınlarına Maruz Kalan Bantların Kullanım Ömrü Çok Uzun Olmaz, Buna Dikkat Edin.

Pürüzlü Yüzeyler 

Kolileme bantları genellikle pürüzsüz yüzeyler için düşünülmüş bantlardır. Karton kutular veya naylon paketler, bantların kolaylıkla yapışmasını sağlarlar. Buna karşın, beton veya sıva gibi çeşitli yüzeylerin koli bantları ile arası çok iyi değildir. Bunun en önemli nedeni bu tip bantların genellikle ince bir yapıştırma yüzeyinin olmasıdır. Bant, yalnızca daha zayıf bir bağ oluşturan yüzeyin yüksek noktalarına temas edebilir. Pürüzlü yüzeyler için koli bandı ipuçları, çok karmaşık değil. Bu tip pürüzlü yüzeyler için başka yapıştırma – tutturma seçenekleri deneyin veya da daha dayanıklı bant türlerini kullanmayı tercih edin, hepsi bu.

Koli Bandı Sorunlu Yüzeyler

Kirli Yüzeyler 

Kirli yüzeyler, koli bandı kullanım alanları içinde en uygunsuz olanlarıdır; çünkü yapışkan bant yüzeyi genellikle mikrop ve virüsleri bant yüzeyine yapıştıracaklardır. Standart bant türleri genellikle adlarındaki gibi koli ve karton kutular için en ideal kullanım alanıdır. Yani bu bantlardan yüksek verim almak isterseniz, bantları isimlerine uygun alanlarda kullanmaya özen gösterin.

Kolileme bandı kullanım alanları, bantların sınırı hakkında sizi yönlendirsin. Kullandığınız bu tip bantlardan yüksek verim alabilmek için; yapıştırma yüzeylerinin temiz, kuru, toz ve yağdan uzak kalmış olmasına dikkat edin. Böylece hem hijyenik hem estetik bir görünüm sağlayabilirsiniz. Özellikle yağlı yüzeylerin bantlar için olumsuz olduğunu unutmayın (sabunlu ılık su karışımı ve bant izi örneğini hatırlayın)

Oluklu Mukavva 

Oluklu mukavva örnekleri, bandın kullanım alanları için yakın ve uygun gibi görünebilir. Buna karşın, bu yüzeyler her ne kadar karton – sert karton malzemeden oluşsalar da, yapışma yüzeyleri kısıtlıdır. Gözenekli yüzeyler, yüzeyde kopan yapışkan bağın bozulmasına neden olan birçok küçük lif içerir. Buna ek olarak bu mukavvaların tırtıklı yüzeyleri, tam bir yapışma alanının oluşmasına da engeldir. Çözüm, daha güçlü bant türleri veya yapıştırıcılar olabilir.

Düşük Yüzey Enerjili Maddeler

Teflon başta olmak üzere, yüzeyi “yapışmama” amacı ile üretilmiş düşük yüzey enerjili maddeler, koli bantları kullanım alanları dışında yer alır; çünkü kullandığınız bant ne kadar güçlü olursa olsun bu yüzeylerde etkili bir tutuş sağlamaz. Bu nedenle bantları teflon ve benzeri yüzeylerde kullanmamaya özen gösterin.

Boyanmış – Boyalı Yüzeyler 

Boyanmış yüzeyler, bandın gerçek yüzeye değil de kurumuş boya tabakası üzerine yapışmasını sağlar. Özellikle evlerde dekorasyon için dikkat etmeniz gereken bu önemli unsur, bantların çıkarılmasında ciddi sorunları beraberinde getirir. Yeni boyanmış, farklı boya tipleri kullanılmış duvar ve benzeri yüzeylerde bant kullanmamaya özen gösterin. Şayet duvarınızda bant izi kalmasını istemiyorsanız, bandın yapışma direncini kıracak sabunlu ılık su karışımı kullanmaya çalışın.

Koli bandından sonra sırada akrilik bant ve kullanım yerleri yazımız var.